September 1944: Luchtlandingen rondom de schaapskooi

De Duitsers zien zondagmiddag 17 september 1944 luchtlandingen bij Renkum en Wolfheze. Direct stuurt het Duitse opperbevel in Nederland het SS Wachbataillon 3 (ongeveer 750 man, voornamelijk Nederlandse militairen in Duitse krijgsdienst) vanuit Amersfoort naar Ede.

Bij aankomst in Ede richt de Duitse bataljonscommandant, SS-Sturmbannführer (majoor) Paul Anton Helle, Hotel Pension de Langenberg in als zijn commandopost. In de loop van de avond en nacht komen zijn troepen vanuit Amersfoort aan.

Vanuit de Langenberg stuurt hij hen richting de Ginkelse Heide. Daar volgen zware gevechten met de gelande Britse militairen, die zich inmiddels in de bosrand rond de heide hebben verschanst. De volgende ochtend verplaatst Helle zijn commandopost naar Herberg Zuid-Ginkel.

Op maandagmiddag 18 september zit Helle in de gelagkamer van Herberg Zuid-Ginkel uit te rusten. ’s Nachts hebben zijn troepen de Ginkelse Heide grotendeels op de Britten veroverd. Zijn kanonnen heeft hij oostelijk van de herberg geplaatst. De gevechten zijn even geluwd, een hernieuwde Duitse aanval is in voorbereiding. Tegelijkertijd wachten de Britse troepen op de landing van de 4e Parachutistenbrigade, maar door grondmist in Engeland is deze landing vertraagd.

Tegen drie uur hoort Helle’s adjudant - SS Untersturmführer (1e luitenant) Albert Naumann - het zware geronk van vliegtuigen. Als hij het imposante schouwspel ziet van de vele toestellen die vanuit het zuidwesten aan komen vliegen, begrijpt hij dat snelle actie nodig is. Bijna 1.900 Britse parachutisten landen recht boven het SS Wachbataillon. De kanonnen vuren op de parachutisten die inmiddels Helle’s hoofdkwartier naderen. Maar korte tijd later schakelen de Britten deze kanonnen uit. 

Helle wordt ruw uit zijn slaap gewekt. Met de aanwezige manschappen vlucht hij via de achterdeur richting de Hindekamp. 

Wil je dit verhaal beleven op zijn oorspronkelijke locatie? Bezoek dan het informatiepaneel bij de schaapskooi.

Foto: De schaapskooi op de Ginkelse Heide. Bron: Gemeentearchief Ede