Operatie Pegasus

Na Operatie Market Garden zaten zo'n zesduizend Britse militairen vast in vijandig gebied bij Renkum. Zij moesten daar worden achtergelaten na de geallieerde nederlaag in de Slag om Arnhem. Om hen uit dit vijandige gebied te krijgen, werd Operatie Pegasus opgezet. 

‘Get 'em out’

Dankzij een spionerende Britse militair kreeg Generaal Dempsey op 16 oktober 1944 informatie over de situatie van de achtergebleven Britten. Daarop besloot hij een reddingsoperatie op te zetten met de woorden ‘Get 'em out’. De meerderheid van de zesduizend achtergebleven Britten was dan wel gevangen genomen door de Duitsers , een flink aantal heeft ook weten onder te duiken. Daarbij werden de Britse militairen geholpen door het plaatselijk verzet. Dit gebeurde op relatief grote schaal in Ede.

Operatie Pegasus

In de nacht van 22 op 23 oktober 1944 vond Operatie Pegasus I plaats. Meer dan honderd Britse militairen, die waren ondergedoken in en rond Ede na de mislukte slag om Arnhem, wisten met behulp van het Edese verzet de Rijn over te steken en de eigen linies weer te bereiken.
 

Onder hen bevonden zich brigadegeneraal Gerald Lathbury, majoor Alison Digby Tatham-Warter en Majoor Tony Hibbert. Dit werd een van de meest spectaculaire en succesvolle massa ontsnappingen in de Tweede Wereldoorlog. 

Operatie Pegasus - Bezoek Ede
  • Operatie Pegasus - Bezoek Ede

Operatie Pegasus bestond uiteindelijk uit twee militaire operaties:
Operatie Pegasus I en Operatie Pegasus II.

Operatie Pegasus I

In de nacht van 22 op 23 oktober 1944 werd de eerste evacuatie uitgevoerd. Met succes, want het lukt 130 ondergedoken Britse militairen om veilig de Rijn over te steken en het Geallieerde gebied te bereiken. Onder hen bevinden zich brigadegeneraal Gerald Lathbury, majoor Alison Digby Tatham-Warter en Majoor Tony Hibbert.
 
Volgens majoor Airey Neave, verantwoordelijk voor de praktische uitvoering van ‘'escape and evasion’' in West-Europa namens de Britse Militaire Inlichtingendienst, was deze operatie de meest succesvolle massa-ontsnapping in bezet gebied tijdens de hele Tweede Wereldoorlog.
 
 

Operatie Pegasus II

Niet alle militairen kunnen tijdens Operatie Pegasus I geallieerd gebied bereiken. Daarom wordt op 18 november 1944 een tweede poging gedaan: Operatie Pegasus II. De Duitsers zijn dit keer op hun hoede. Ook is het te doorkruisen gebied groter en worden plannen op het laatste moment gewijzigd.

Door tijdgebrek wordt besloten om de route af te snijden door een gebied zonder goede schuilplekken. Wanneer de groep stuit op een Duitse artillerie-opstelling trekt alleen de kopgroep verder. De rest van de groep blijft in dekking liggen. De kopgroep stuit op een machinegeweervuur en vlucht uiteen. Operatie Pegasus II eindigt in een grote mislukking. Slechts zeven van de honderd soldaten, die deelnamen aan Operatie Pegasus II, bereiken de zuidoever van de Rijn. 

 

Lees meer over Operatie Pegasus