Maart 1945: De fatale wapendropping bij de Keuenklep

In het begin van de Duitse bezetting lijkt er voor de Nederlandse bevolking nog weinig te veranderen. Maar geleidelijk volgen strengere maatregelen. Joodse Nederlanders worden vervolgd en afgevoerd naar vernietigingskampen. Steeds meer mensen komen in verzet, en veel mensen moeten onderduiken.

Begin september 1944 werken de verschillende verzetsgroepen samen onder de naam de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten (NBS). Ze bereiden zich voor op de bevrijding. Zij moeten in staat zijn zij-aan-zij met de geallieerden te strijden én na de bevrijding zorgen voor orde en rust.

De verzetsgroepen in de gemeente Ede vragen daarvoor begin 1945 wapens aan in Engeland via de radioverbinding van een geheim agent. Op 2 maart is er een geslaagde dropping op de Keuenklep, een door bos omzoomd veld in het Wekeromse Zand.

Op 8 maart verzamelen de verzetsmensen zich voor een tweede dropping. Als een Britse Stirling bommenwerper nadert, wordt op de grond met een wit licht in morse de letter ‘G’ naar het vliegtuig geseind. Dit is voor de bemanning het teken dat ze de juiste plaats bereikt hebben. Met een serie van drie lampen (rood-wit-rood) wordt op de grond de windrichting aangegeven. Het toestel draait om goed aan te vliegen en dropt de pakketten en containers. Het toestel vliegt helaas dwars op de wind en de parachutes drijven af naar de zuidelijke bosrand. In het donker wordt het grootste deel van de voorraden verzameld.

De Duitsers hebben die avond verdacht veel fietsers één kant op zien gaan en sturen extra patrouilles uit. Als ze naar huis gaan stuiten een paar groepjes verzetsmensen op deze Duitse patrouilles. Veertien mannen worden gevangengenomen, de dagen erna nog eens zes. In de ochtend van 9 maart ontdekken de Duitsers de Keuenklep met nog achtergebleven parachutes en containers in de bomen.

De Duitsers brengen de gevangengenomen verzetsmensen naar de Wormshoef in Lunteren, het hoofdkwartier van de Sicherheitsdienst (SD). Ook worden er gevangenen naar de ernaast gelegen Villa Eekhorst gebracht. De verzetsmensen worden door de SD hardhandig ondervraagd en gemarteld. Twee mannen weten te ontsnappen, één wordt vrijgelaten. Zeventien mensen worden overgebracht naar een dodencel in Kamp Amersfoort, waar één van hen overlijdt. De overige zestien mannen worden op 20 maart 1945 gefusilleerd. De meesten liggen begraven in het Mausoleum in Ede.

Wil je dit verhaal beleven op zijn oorspronkelijke locatie? Bezoek dan het informatiepaneel aan Hoge Valkse dijk, aangegeven met blauwe baan een zwarte ster.