Mei 1945: Operatie Faust: Voedseltransporten vanaf het ENKA-terrein

Kort na de bevrijding van Ede op 17 april 1945 stopt de geallieerde opmars. Het westen van Nederland blijft nog bezet. Door het voedsel- en brandstoftekort in de Hongerwinter van 1944-1945, zijn daar al duizenden mensen omgekomen. Dat aantal neemt nog dagelijks schrikbarend toe. De Nederlandse regering in Londen roept de geallieerden dringend op om hulp te bieden.

Op 25 april geeft de geallieerde opperbevelhebber, de Amerikaanse generaal Eisenhower, opdracht om met de Duitsers te gaan onderhandelen om de hongersnood te beëindigen. 

Op 28 april is er tussen de Duitse en geallieerde autoriteiten overleg over voedselhulp. Op 30 april komen de delegaties voor de tweede keer bij elkaar. De besprekingen vinden plaats in de Sint Jozefschool in Achterveld: de voedselconferenties van Achterveld.

Nog voordat er een officieel akkoord is bereikt tussen de Duitsers en de geallieerden, droppen de eerste 242 Britse vliegtuigen al op 29 april voedsel boven bezet gebied. Dit is de start van operatie ‘Manna’. Vanaf 1 mei doen ook de Amerikanen met 400 vliegtuigen mee, zij noemen deze operatie ‘Chowhound’. Het uitwerpen van voedsel duurt acht dagen.

Maar het grootste deel van het voedsel zal vanuit twee geallieerde depots over de weg aangevoerd moeten worden. Die depots bevinden zich in Nijmegen (Canadees) en in Ede (Brits). Op het ENKA-terrein hebben de Britten grote voorraden voedsel opgeslagen. Vanaf 2 mei vervoeren 350 Britse en Canadese vrachtwagens de voorraden uit Ede en Nijmegen naar een overslagplaats tussen Wageningen en de Grebbeberg. Daarvandaan wordt het voedsel met 200 andere vrachtwagens met burgerchauffeurs via Rhenen naar de ongeveer 4 miljoen hongerige inwoners van de Randstad vervoerd.

Operatie Faust wordt op 10 mei beëindigd. De hongersnood is voorbij, maar heeft dan aan meer dan 20.000 Nederlanders het leven gekost.

Wil je dit verhaal beleven op zijn oorspronkelijke locatie? Bezoek dan het informatiepaneel bij het Enka terrein, tussen het fietspad langs de spoorlijn en het poortgebouw van Enka.